Đây là những hiện vật được tạo tác bằng các chất liệu đá, gốm, sành, gỗ, đồng; trong đó có một số tư liệu, tài liệu khoa học phụ của các tổ chức, đồng nghiệp có liên quan như hình ảnh, các bản vẽ đạc họa, tường giải trên cơ sở nghiên cứu hiện vật.
Nhà nghiên cứu mỹ thuật Nguyễn Đỗ Bảo cho biết, hai con thú được coi như người bạn thân thiết của người Việt là trâu và chó. Do cần một linh vật để chống lại tà ma ác quỷ, ông cha ta đã dựng chó đá có những chi tiết oai vệ ở nhiều nơi. Vì linh thiêng nên chó đá được gọi là con nghê.
Nghê mẹ nghê con. Gỗ. Thế kỷ XVII – XVIII
Lư hương. Gốm. Thế kỷ XIX
Sư tử chầu ngọc – Chùa Phật tích (Bắc Ninh) . Thế kỷ XISư tử chầu ngọc – Chùa Phật tích (Bắc Ninh) . Thế kỷ XISư tử – Chùa Bà Tấm (Hà Nội). Đá. Thế kỷ XISư tử – Chùa Bà Tấm (Hà Nội). Đá. Thế kỷ XISấu – Nghê. Thành nhà Hồ (Thanh Hóa). Đá. Thế kỷ XIVSấu – Nghê. Thành nhà Hồ (Thanh Hóa). Đá. Thế kỷ XIVNghê – Đình Giá (Nam Định). Gỗ. Thế kỷ XVIII
Nghê – Đình Giá (Nam Định). Gỗ. Thế kỷ XVIII
Nghê – Chùa Xối Thượng (Nam Định). Gỗ. Thế kỷ XVII – XVIII.
Nghê – Đền vua Lê Thánh Tông (Thanh Hóa). Gỗ. Thế kỷ XVII
Nghê – Thôn Hồng Tâm (Nam Định). Đồng. Thế kỷ XVII
Hình tượng nghê xuất hiện ở nhiều nơi, trên nhiều vật dụng như chậu hoa hình nghê…
Chậu cảnh hình Nghê. Đất nung. Thế kỷ XIXNghê – Đền Độc Bộ (Nam Định). Gỗ. Thế kỷ XVII – XVIII
Sư tử – Chùa Thông (Thanh Hóa). Đá. Năm 1270Sư tử – Chùa Thông (Thanh Hóa). Đá. Năm 1270Sư tử cầm ngọc – Đất nung. Thế kỷ XIII – XIVSư tử chầu Ngọc (chùa Phật Tích, tỉnh Bắc Ninh) từ thế kỷ XI, chất liệu đá.Sư tử chất liệu đá ở chùa Bà Tấm – TP Hà Nội từ thế kỷ XI.Nghê làm bằng gỗ thế kỷ 17 -18Nghê thế kỷ 18Nghê thế kỷ 18 -19 bằng đáNghê thế kỷ 17 -18Sư tử cầm ngọc thế kỷ 13 – 14Hình tượng sư tử đời TrầnHình tượng sư tử đời LýTượng Phật ở chùa Phật Tích một bảo vật quốc gia vô cùng độc đáoLư hương thế kỷ 19 -19